CHICAGO Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zal de jaarlijkse sterfte door roken de komende dertig jaar meer dan verdubbelen. Hoewel de grootste sterfte ontwikkelingslanden zal treffen, moet Nederland in 2030 rekenen op meer dan 50 000 doden door roken.
Roken wereldwijd
Wereldwijd zullen in dat jaar tien miljoen mensen aan de gevolgen van roken overlijden. Een door mensenhanden veroorzaakte epidemie, die volgens directeur-generaal Gro Harlem Brundlandt van de WHO te vergelijken is met de wereldsterfte aan aids. “Tabak is niet alleen een menselijke tragedie, maar ook een enorme aanslag op het internationale gezondheidsbeleid”, zei Brundlandt bij de opening van het internationaal congres over roken en gezondheid in Chicago.
De Nederlandse overheid moet, vindt directeur Trudy Prins van de stichting Volksgezondheid en Roken (Stivoro), vergaande maatregelen nemen om het tij te keren. Nederland heeft in Els Borst (D66) een minister van volksgezondheid die wel strengere maatregelen tegen de tabaksindustrie wil, maar in het kabinet op massieve tegenwerking stuit. ,,Ze krijgt de kans niet. Het tabaksontmoedigingsbeleid blijft daardoor gerommel in de marge. We roepen ach en wee over de ernstige gezondheidsschade door roken, maar laten ondertussen jaarlijks 25 000 mensen doodgaan aan de gevolgen van tabaksgebruik.”
“Als de regering wil dat in Nederland aan dit majeur probleem een halt wordt toegeroepen, dan zal er in de eerste plaats meer geld moeten worden vrijgemaakt voor antirookbeleid. Stivoro heeft een jaarbudget van tien miljoen gulden, waarvan ongeveer acht miljoen van de overheid komt. Maar we hebben in Nederland te maken met een tabaksindustrie die jaarlijks meer dan 200 miljoen uitgeeft aan reclame. Zo bezien is het onbegrijpelijk dat we in Nederland het aantal rokers de afgelopen jaren door hard werken nog stabiel hebben kunnen houden.”
Prins vindt dat de sigaret “uit het normale sociale leven” moet worden verwijderd. ,,Ik ben laatst op uitnodiging van de tabaksindustrie een nieuwe tabaksspeciaalzaak gaan bekijken in Nederland. Bij de ingang stond speelgoed, iets verderop lag het snoepgoed en achterin de winkel werden sigaretten verkocht. En dan nog houdt de industrie vol dat ze de marketing niet op kinderen richt.
Als je echt wilt dat niet-roken de norm wordt in Nederland, dan moeten we zorgen dat de sigaret uit de samenleving verdwijnt. Ik bedoel daarmee dat sigaretten voortaan worden verkocht in speciaalzaken, zonder snoepgoed en speelgoed.” Prins maakt zich zorgen over de prioriteit die tabaksontmoediging de komende jaren zal krijgen in Nederland. “Antirookbeleid ligt politiek niet lekker. Politici zijn geneigd naar kortetermijneffecten te kijken. Bovendien komen er in 2002 verkiezingen, ik heb niet de indruk dat ontmoediging nu hoog op de politieke agenda staat.”
9 augustus 2000,
Naast de gezondheidsrisico’s die het met zich meebrengt, is het ook belangrijk om te benadrukken dat het roken van tabak schadelijk is voor het milieu. De productie van tabak vereist veel landbouwgrond en het gebruik van pesticiden en meststoffen, wat resulteert in bodem- en waterverontreiniging. Bovendien zorgt de verwerking van tabak voor grote hoeveelheden afval en uitstoot van broeikasgassen.
Er is dus veel werk te doen om het te verminderen en de impact ervan te verminderen. Gelukkig zijn er wereldwijd veel initiatieven gaande om deze uitdaging aan te pakken. Zo hebben veel landen hogere accijnzen op tabaksproducten ingevoerd, rookvrije zones ingesteld en campagnes gelanceerd om het bewustzijn over de gezondheidsrisico’s van roken te vergroten.
Daarnaast zijn er verschillende organisaties en stichtingen die zich inzetten om het te verminderen en de tabaksindustrie te bestrijden. In Nederland is Stichting Volksgezondheid en Roken (Stivoro) actief, die zich richt op het bevorderen van een rookvrije samenleving en het ondersteunen van mensen die willen stoppen.
Het is belangrijk om te blijven werken aan het verminderen en de impact ervan op de gezondheid en het milieu. Door samen te werken en ons bewust te zijn van de risico’s en de gevolgen van roken, kunnen we stappen zetten in de richting van een gezondere en duurzamere toekomst.
