Vooral in de herfst of de winter lopen wij kans om nitraat en nitriet binnen te krijgen, gewoon door ons voedsel bijvoorbeeld door het eten van spinazie, raapstelen, postelein, sla en nog wat andere bladgroenten. Wanneer lopen wij risico en hoe voorkomen wij een te grote dosis?
Even een technisch stukje voor degenen die dit leuk vinden om te weten. Nitraat is zout van salpeterzuur en dat is een sterk bijtend zuur bestaande uit een verbinding van één atoom waterstof, één atoom stikstof en drie atomen zuurstof, het zit in een stof die veel in landbouwkassen als kunstmest wordt gebruikt.
Nederlanders zijn groente-eters er zijn maar weinig landen waar zo’n variatie aan groenten op tafel komt. “Dat is gezond” hebben we geleerd en dat is ook zo.
Ieder jaar vinden we dank zij de glastuinbouw een groot assortiment aan groenten in de winkel. Wel zit er in het najaar en winter vervelend veel nitraat in die groenten, vooral in kasproducten.
Wat gebeurt er met nitraat en nitriet
Nitraat is op zich vrij onschuldig, maar wordt in ons lichaam omgezet in het giftige nitriet.
Hoe gebeurt dat?
Dat gebeurt door bacteriën in maag en mondholte. Daarom is het raadzaam om ‘s winters liever geen nitraatrijke groenten op tafel te zetten.
Vooral spinazie, raapstelen, postelein, sla en rode bieten scoren hoog met nitraat. Seizoensgroenten – gewoon van de koude grond – zijn in de regel arm aan deze verbindingen.
Natuurlijk geeft het niet als je af en toe wat van deze groenten eet maar maak er geen gewoonte van in de winter. Laat je verse groenten geen dag op de keukentafel liggen.
Problemen voorkomen is eenvoudig, want in de koelkast gaat de omzetting van nitraat in nitriet veel langzamer. Ook het bewaren van kliekjes, bijvoorbeeld een restje andijvie is uit den boze, want het nitriet gehalte stijgt, vooral als de groente niet vers was.
Hier zijn enkele tips over nitraat en nitriet:
- Eet ‘s winters liever geen nitraatrijke groenten. Wilt je het toch af en toe eten, bewaar het dan hooguit twee dagen in de koelkast
- Restjes gaan enkele reis pedaalemmer, liever niet in de biobak
- Diepvries groenten zijn van zomerse akkers en kun je gerust eten
- Het kookwater van dat soort groenten niet voor de soep gebruiken maar door de gootsteen gooien
- Eet bij voorkeur groenten van het seizoen
- Rode bieten bevatten veel nitraat éénmaal per 14 dagen is genoeg
- IJsbergsla bevat weinig nitraat en is beter. In de grote nerven en buitenste bladeren zit altijd meer nitraat. Twee maal per week sla is genoeg
- Groenten van de koude grond zijn beter dan kasgroenten
- Bladgroenten uit Italië of Frankrijk kun je gerust ‘s winters eten, dat komt niet uit de kas en krijgt genoeg zon. Het is wel duurder
Nitraatrijk zijn:
Andijvie, Raapstelen, Rode biet, Snijbonen, Sla/kropsla, Spinazie, Spitskool, Tomaten, Paprika, Prei, Sperziebonen, Spruiten, Postelein, bleekselderij, Rode kool
Nitraatarm zijn:
Asperges, Aubergine, Bloemkool, Boerenkool, Knolselderij, Komkommer, Doperwten, Koolraap
Er is veel over nitraat en nitriet te vertellen, maar probeer je aan de hoofdregels te houden. En een paar laatste onderzoeken hebben aangetoond, dat als er voldoende Vitamine C in de maag aanwezig is, deze stof er voor zorgt dat nitriet niet zo snel in kankerverwekkende stoffen wordt omgezet. Het onderzoek is nog in volle gang, maar vast staat al dat Vitamine C meer doet dan alleen maar scheurbuik voorkomen.
