De metaforen die we dagelijks gebruiken om de wereld te begrijpen, beïnvloeden in grote mate onze ervaringen. Veel mensen zien het leven als een ‘strijd’ of een zware ‘beproeving’, wat impliceert dat het leven iets is dat we moeten doorstaan. Maar er is een cruciale verschuiving in denken die je kunt maken, die je leven kan transformeren.
Elke tijd heeft z’n eigen metafoor om het leven te bezien
Elke periode heeft z’n eigen manier om naar het leven te kijken. In de 16e eeuw beschreef Shakespeare de wereld als een toneel waar we allemaal slechts acteurs zijn die onze rollen spelen. In de 19e eeuw sprak Charlotte Brontë over het leven als een strijd; een beproeving die we moeten bevechten en doorstaan.
En in de 20e eeuw zei Winston Churchill dat het leven een test is en deze wereld een plek van beproeving. Elk is een verschillende manier om de wereld te begrijpen, maar eerlijk gezegd heb ik altijd het gevoel gehad dat ze iets misten. Want in essentie kijken ze naar het leven als iets dat we moeten verduren, door een eindeloze reeks problemen waar we telkens weer mee worden geconfronteerd.
En als dat het verhaal is dat je jezelf steeds weer blijft vertellen, zal het leven langzaam maar zeker aanvoelen als iets waar je aan wilt ontsnappen. Maar wat als je naar het leven zou kijken als een spel? Filmmaker en YouTuber Dr. Jonathan Chu, de maker van het kanaal ‘Engine’, beschrijft de oneindige mogelijkheden die voor je open gaan als je je leven voorstelt als een open-wereld videogame; iets wat je speelt voor het plezier en de liefde ervoor.
Door één eenvoudige verschuiving in denken kun je de ervaring van je leven helemaal veranderen; de wereld wordt je game-map en waar je ook naartoe besluit te gaan, welke uitdagingen je nu ook tegemoet gaat, je kunt er voor kiezen dat met een speelse instelling te benaderen. Maar hoe doe je dat? Laat ik je dat laten zien.
Perspectief: Een blik op Rick en Morty
In de serie “Rick en Morty” is Rick Sanchez een briljante wetenschapper; een genie, maar hij is roekelooos. Hij neemt allerlei gekke risico’s. Zijn kleinzoon Morty daarentegen is geen genie; hij is een goedaardig jongetje maar vaak te goedgelovig en naïef. De show verkent hun absurde en fantastische avonturen terwijl ze naar nieuwe werelden en andere dimensies reizen.
Er is een aflevering waarin Rick Morty meeneemt om een futuristisch videospel te spelen op een andere planeet; het is veel geavanceerder dan elk spel op aarde, een vreemd spel genaamd “Roy”. Zijn headset gaat aan en in een oogwenk wordt hij wakker in een compleet ander lichaam in een kamer die hij niet herkent. Een vrouw komt binnen.
“Roy, wat is er mis?”
“Ik had een nachtmerrie, ik was bij een oude man en hij zette een helm op me.”
“Maak je maar geen zorgen, het was slechts een droom.” En zo groeit hij op en gaat hij naar school. Hij wordt de ster van het footballteam. Hij wordt verliefd. De jaren gaan voorbij terwijl hij zijn eigen gezin sticht.
Al snel moet hij de realiteit onder ogen zien van het onderhouden van zijn gezin. Hij gaat aan de slag in een tapijtwinkel, maar zijn hart gaat er niet echt in op. Op een dag krijgt hij de diagnose kanker. “Ik ben er nog niet klaar voor om dood te gaan”, zegt hij. Na een langdurige en pijnlijke behandeling komt hij weer thuis. Wonder boven wonder geneest hij. Hij is zelfs gezond genoeg om weer aan het werk te gaan.
Op 55-jarige leeftijd reikt hij zoals duizenden keren daarvoor naar een van de tapijten, maar deze keer verliest hij zijn evenwicht. Hij valt op de grond en zijn leven eindigt. Game over? De helm wordt afgedaan en Morty beseft dat het slechts een spel was, en toch heeft hij een heel ander leven binnen dit spel geleefd. Het voelde zo echt en meeslepend, hij had geen idee dat hij het aan het spelen was.
“Waar is mijn vrouw?” zegt Morty. Rick maakt een grapje: “Je overwint kanker en dan ga je terug naar je baantje in de tapijtwinkel? Booeee!” Nu is het de beurt aan Rick om het spel in te gaan, maar hij speelt het precies de tegenovergestelde manier.
Er heerst opwinding terwijl hij binnen het spel gekke risico’s neemt. Er verzamelt zich een menigte. “Hé, deze gast speelt Roy compleet off the rails! Hij heeft zelfs geen sociale verzekeringsnummer voor Roy!” Het is een grappige en gedachte uitlokkende scène, want het werpt een belangrijke vraag op: hoe zou jij je leven benaderen als je wist dat het een spel was?
Zou het je een groter gevoel van spelplezier geven? Of zou je het veilig spelen in een klein hoekje van het spel? Rick en Morty nemen radicaal verschillende benaderingen en eerlijk gezegd moet een redelijke benadering ergens in het midden liggen. Want te voorzichtig spelen betekent dat je je potentieel nooit echt benut, maar te veel risico’s nemen voorkomt ook dat je de stabiliteit opbouwt die je nodig hebt.
We moeten een balans vinden tussen onze behoefte aan zekerheid en de moed om na te jagen wat we willen, maar voordat we dieper ingaan op wat dit voor jou betekent, vind ik het belangrijk om een aantal veelvoorkomende mythes te bespreken die mensen hebben rond dit idee. Want voordat je je leven als een spel kunt herkaderen, moet je een aantal beperkende overtuigingen begrijpen die je ervan kunnen weerhouden die verschuiving te maken.
De mythe: Waar de gangbare wijsheid de plank misslaat
Hier is een hardnekkige mythe: “Mensen willen geen uitdaging, daarom volgen ze de gebaande paden. Obstakels en tegenspoed maken iedereen radeloos. Als je sommigen mensen hun problemen kon ontnemen, zouden ze instant gelukkig worden.” Hier is wat er mis is met die aanname: laten we kijken naar wat algemeen wordt beschouwd als het populairste videospel ooit: Tetris.
Tetris
Er werden wereldwijd 520 miljoen exemplaren van verkocht en velen beschouwen het als het tijdloze videospel bij uitstek. Maar laat ik je een vraag stellen: waarom heeft Tetris al deze verschillende soorten blokjes? Serieus, waarom zoveel? Zou het spel niet veel makkelijker zijn als er maar één soort blokje was?
En zou het nog makkelijker zijn als we dat ene blokje de hele breedte van het scherm zouden laten beslaan? Dan zou je elke keer winnen. Je zou dat kunnen doen, maar niemand zou dat spel spelen. Winnen zou hol en onbevredigend aanvoelen. Waarom? Omdat we uitdaging nodig hebben.
Wow, dat was op het nippertje zeg!
De menselijke geest is uniek ontworpen om problemen op te lossen; we weten dit omdat er een ononderbroken keten loopt van dit moment terug naar de eerste mensen die telkens complexe problemen hebben opgelost: van vuur maken, onderdak bouwen, voedsel verbouwen tot het temmen van elektriciteit. Elke technologische vooruitgang waar we vandaag de dag van genieten hebben we precies dankzij de noodzaak om tegenspoed te overwinnen. De Engelse auteur en filosoof Alan Watts vatte dit inzicht met de volgende gedachte-experiment:
“Stel je voor dat je elke nacht kon dromen welke droom je maar wilde, en dat je de macht had om in één nacht een heel leven te dromen. Natuurlijk zou je bij deze droom-avonturen beginnen met al je wensen te vervullen. Je zou elk denkbaar genot ervaren, en na enkele nachten van verscheidene levens van puur genot zou je zeggen: ‘Nou, dat was best geweldig.’ Maar vroeg of laat zou je je gaan vervelen.
dromen waar je nu bent
Je dromen zouden te voorspelbaar worden, en dus zou je zeggen: ‘Laten we voor een verrassing gaan.’ Laten we een droom hebben die niet onder controle is, waar er iets gebeurt met mij waarvan ik geen idee heb wat het gaat zijn. En dat zou je fantastisch vinden, en eruit komen met de woorden ‘Wow, dat was op het nippertje zeg!’ En dan zou je steeds avontuurlijker worden. Je zou steeds grotere gokken nemen over wat je zou dromen, totdat je uiteindelijk precies zou dromen waar je nu bent. Je zou de droom dromen van het leven dat je nu echt leidt.”
Onze grootste fout is te denken dat het perfecte leven er een is zonder problemen, moeilijkheden en niets om op te lossen. Want obstakels zijn een noodzakelijk onderdeel van elk spel dat de moeite waard is om te spelen; ze zijn een vitaal deel van het leven. Als je dit begrijpt, kun je niet meer op dezelfde manier kijken naar dingen als falen, tegenspoed of verlies. Je stopt ze te zien als een vreselijke straf die alleen maar gebeurt om je leven ellendig te maken. In plaats daarvan begin je te beseffen dat elke tegenspoed in je leven er is om je vooruit te helpen groeien als mens. Zonder zouden je persoonlijke ontwikkeling onmogelijk zijn.
Dus wat doe je?
Je volgt je droom. Je schrijft je in voor de cursus die je altijd al hebt willen volgen. Je begint het bedrijf dat je altijd al hebt willen beginnen. Je vraagt die knappe vreemdeling uit waar je een oogje op had. Je grijpt die kans, want dit is het grote avontuur van jouw leven. En in die momenten waarop je tot aan de rand gaat van wat je denkt dat je grenzen zijn, wanneer je oprecht niet zeker weet of je zult slagen of niet, dat zijn de momenten dat je het meest intens leeft wat je waarlijk bedoeld was te doen.
Dat zijn de momenten waarop het universum zijn krachtigste lessen aanbiedt. Dat is wat het betekent om ‘je levensvreugde te volgen’. En in dit prachtige gezamenlijke levensspel zijn de paden die je kunt bewandelen eindeloos. Dit is volgens mij de hele reden waarom we hier zijn. Het is niet dat we acteurs op een toneel zijn. Het leven is geen strijd die we moeten doorstaan of een test die we moeten ondergaan, ook al voelt het soms zo. Het leven is een ervaring die we samen met het universum creëren.
winnen en verliezen
Het is een spel dat we samen mogen spelen met de mensen van wie we houden; met oude en nieuwe vrienden. Het gaat voorbij aan conventionele ideeën van winnen en verliezen, want het leven is geen nul-op-de-meter spel; het is een eindeloos spel waar de beste spelers erop vertrouwen dat het leven je van alles zal voorzien om elke hindernis te overwinnen en navigeren. Om de droom die in je leeft te bevrijden.
De besten onder ons benaderen het leven met een speelse instelling en weten dat “we niet stoppen met spelen omdat we oud worden, we worden oud omdat we stoppen met spelen.”
Nu we hebben gezien hoe het voorstellen van je leven als een spel geweldige ongekende mogelijkheden in jou kan ontgrendelen, vraag je je misschien af: hoe speel ik het? Wat zijn enkele strategieën die ik in mijn eigen spel kan gebruiken?
