Bijna twee jaar geleden zag ik steeds het woord “mindfulness” overal opduiken waar ik keek, en ik had geen flauw idee wat het was.
Ik zag blogposts met titels als Hoe Mindfulness Je Kan Helpen op het Werk, Hoe Mindfulness Je Kan Helpen in Relaties en Hoe Mindfulness Je Kan Helpen in de Slaapkamer.
Vervolgens zag ik een korte video waarin mindfulness werd uitgelegd. Het was een monnik die koffie dronk, en de verteller sprak over hoeveel beter de koffie smaakt wanneer je nadenkt over de bonen die groeien, de mensen die de bonen oogsten, en alles wat er nodig is om je eenvoudige kopje koffie te maken.
We hebben alleen nu, alleen dit enkele eeuwige moment dat zich voor ons opent en ontvouwt, dag en nacht.” ~ Jack Kornfield
Alles wat ik zag op populaire cultuurblogs liet het lijken alsof mindfulness een soort wondermiddel was dat alle problemen in het leven kon oplossen. Hoewel ik sceptisch was en geen idee had waar ik aan begon, besloot ik een open mind te houden en te ontdekken waar mindfulness echt om draaide.
Voor mij was het vanaf het moment dat ik begon met oefenen snel en gemakkelijk, omdat alles voor mij gewoon “klopte”.
1. Tijd is onze kostbaarste valuta en we mogen het niet verspillen.
In juni 2012 kreeg ik op de leeftijd van zesentwintig de diagnose congestief hartfalen en de artsen vertelden me dat de kans dat ik nog langer dan een jaar zou leven minimaal was. Nou, hier zijn we vijf jaar later; ik leef nog, en ik heb mijn zoon zien opgroeien tot een geweldige jongeman. Mijn hart is bijna helemaal terug naar normaal, en het heeft mijn arts verbaasd.
Met deze tweede kans in het leven beloofde ik mezelf dat ik elke dag ten volle zou beleven met als doel zo min mogelijk tijd te verspillen, want morgen is niet beloofd.
Ik weet het, mijn situatie is wat extremer dan die van de meeste mensen, maar ik geloof dat dit iets is waar we allemaal achter kunnen staan. We hebben allemaal onverwachtse tragedies meegemaakt in ons leven, zoals het verliezen van een baan, een relatie of een geliefde. Omdat morgen niet gegarandeerd is, moeten we het beste maken van vandaag. Ik dacht dat ik dat precies aan het doen was, tot ik mindfulness ontdekte.
Toen ik mijn eerste cursus over mindfulness volgde, begonnen er vragen in me op te komen die ik mezelf nooit had gesteld, omdat ik me niet realiseerde dat het vragen waren die gesteld moesten worden.
- Wanneer was de laatste keer dat ik me bewust was van de zwaartekracht die me op aarde hield?
- Mijn ademhaling gebeurt vierentwintig uur per dag, zeven dagen per week, maar hoe vaak merk ik het op?
- Hoe vaak rijd ik van punt A naar punt B zonder een deel van mijn ervaring op te merken omdat ik in mijn hoofd vastzit?
De afgelopen vijf jaar dacht ik dat ik het beste maakte van elke dag, maar er was zoveel dat ik miste. Ik reed gedachteloos naar mijn werk, at eten, voerde gesprekken en nam gedachteloos deel aan vele andere situaties. Mindfulness helpt me volledig aanwezig en betrokken te blijven bij zoveel momenten in mijn leven, zodat ik niets mis.
2. Mindfulness wordt ondersteund door wetenschap.
Ik ben altijd een uiterst sceptisch persoon geweest. Misschien komt het door de vertrouwensproblemen die ik als kind ontwikkelde. Mijn vader leerde me altijd dat als iets te mooi lijkt om waar te zijn, het meestal zo is.
Om me te overtuigen om iets nieuws te proberen, heb ik duidelijk bewijs en wetenschappelijk onderbouwd onderzoek nodig dat dit gaat werken. Zoals ik al zei, is mijn tijd extreem waardevol voor me, dus ik ga mijn tijd niet verspillen aan iets dat niet wordt ondersteund door bewijs.
Rond dezelfde tijd dat ik mindfulness ontdekte, kwam ik er ook achter dat ik gefascineerd ben door neurowetenschappen. Een van de meest interessante delen van de hersenen is de prefrontale cortex. Hoewel het het jongste deel is, heeft het ook enkele van de belangrijkste verantwoordelijkheden, waaronder:
- Emotionele regulatie
- Impulscontrole
- Lichaamsregulatie
- Logische beslissingen nemen
- Empathie
- Verbondenheid met anderen
- Zelfbewustzijn
Het probleem met ons als mensen is dat ons limbisch systeem (onze primitieve instincten om te reageren) vaak de prefrontale cortex overschaduwt. Wetenschappelijk bewijs toont echter aan dat een regelmatige beoefening van mindfulness dit deel van de hersenen versterkt.
Kortom, als ik mijn biceps sterker wil maken, weet ik welke gewichtheffende oefeningen ik kan doen. Als ik mijn uithoudingsvermogen wil vergroten, doe ik waarschijnlijk wat cardio. Dus, als ik al de hierboven genoemde capaciteiten wil verbeteren, moet ik mindfulness beoefenen omdat het de prefrontale cortex versterkt. Ik kan goed debatteren, maar ik zal nooit argumenteren tegen wetenschappelijk bewijs.
3. Mijn geest is een boot zonder anker.
Ik ben zo iemand wiens geest nooit stopt. Dit is iets waar ik mee omga sinds ik een kind was. Ik denk niet dat het een vorm van ADHD is, maar ik heb een brein dat constant aan het plannen is, nieuwe ideeën bedenkt en oplossingen probeert te vinden voor problemen.
Dit is een zegen en een vloek. De manier waarop mijn geest werkt, heeft me geholpen uit te blinken in veel verschillende banen omdat mijn brein bedraad is om altijd na te denken over hoe ik kan verbeteren wat ik doe. Het probleem is dat er een tijd en een plaats is voor dit alles, en wanneer ik midden in een gesprek zit of bezig ben met een belangrijk project en mijn geest slaat op hol, kan me dat in de problemen brengen.
Ik merkte ook op dat mijn geest soms op de vreemdste plaatsen belandde. Ik kon aan mijn bureau op het werk zitten en na een paar minuten wegdromen, dacht ik om de een of andere reden aan een scène uit een jaren 90 tv-show, en vroeg me af hoe ik daar terecht was gekomen. Het is alsof je met je auto naar de supermarkt rijdt en om de een of andere reden in het park belandt en denkt: “Hoe ben ik hier in hemelsnaam terechtgekomen?”
Ik dacht altijd dat ik een van de weinigen was bij wie dit gebeurde, maar het is eigenlijk heel gebruikelijk.
Onze hersenen hebben tienduizenden gedachten per dag, en mindfulness heeft me geleerd dat dat prima is. Het wordt een probleem wanneer we niet opmerken waar onze gedachten ons naartoe leiden.
Door verschillende ankers te gebruiken, zoals mijn ademhaling of ankerwoorden zoals “denken”, kan ik mijn gedachten eerder dan later betrappen als ze afdwalen.
Ik zeg vaak dat in plaats van dat mijn geest me vijfhonderd mijl van mijn koers afleidt, het me nu slechts ongeveer vijf mijl van koers afleidt.
Dit heeft me ook in staat gesteld humor te vinden in mijn eigen gedachten, wat me ongelooflijk helpt bij mijn zelfbeeldproblemen.
Ik heb een brein dat een mierenhoop snel in een berg kan veranderen. Bijvoorbeeld, misschien zei ik “Goedemorgen!” tegen de receptioniste toen ik op mijn werk aankwam, en antwoordde ze niet. Mijn geest begon die situatie meteen te overanalyseren met gedachten als “Misschien is ze boos op me,” “Ik vraag me af wat ik verkeerd heb gedaan,” en “Ik vraag me af of ik ontslagen ga worden omdat niemand hier me mag.”
4. Mindfulness helpt je op een nieuwe manier met emoties om te gaan.
Een van mijn mindfulness-instructeurs besprak hoe niemand ons leert, als kinderen, dat het leven en emoties intens kunnen zijn, en ik herkende me meteen in dat aspect. Mijn emotionele regulatie is al slecht sinds mijn kindertijd. Ik voel dingen niet gewoon; ik VOEL dingen.
Iedere keer als ik iets voelde, positief of negatief, was het altijd op een -10 of +10, en beide kunnen me pijn doen.
Ik denk aan mijn emoties als zijnde op een lijn die loopt van -10 tot +10 met 0 in het midden. Telkens als ik iets voelde, positief of negatief, was het altijd op een -10 of +10, en beide kunnen me pijn doen.
Het leren over mindfulness leerde me wat gelijkmoedigheid betekent, en dat is iets wat ik wist dat ik nodig had in mijn leven. Ik had altijd problemen om niet alleen verdrietig te worden, maar depressief. Ik werd niet bezorgd; ik werd angstig. Ik werd niet boos; ik werd woedend. En wanneer ik iemand leuk begon te vinden, werd ik smoorverliefd op ze.
Mijn andere probleem was dat mijn verwachtingen ertoe leidden dat ik me vastklampte aan optimisme op een +10, en als de situatie niet uitpakte zoals ik had gehoopt, zakte ik naar een -10 omdat ik te hoog zat.
Het boeddhistische onderricht spreekt over hoe vastklampen tot lijden kan leiden, en het klonk logisch. Ik zou me vastklampen aan emoties, of ze nu positief of negatief waren. In beide situaties was dit als het vasthouden aan een hete kool.
Misschien liet ik iets van eerder op de dag mijn hele dag verpesten. Misschien hielden de spannende plannen die ik had voor na het werk me af van het afronden van mijn werk. Mindfulness helpt me gewoon op te merken wat mijn emotie is en laat het precies zijn wat het is op dat moment.
Dit is makkelijker gezegd dan gedaan met goede emoties, maar hoe zit het met de slechte? De praktijk leert me ook over de vergankelijkheid en dat geen enkele negatieve emotie voor altijd zal duren.
Nu kan ik zitten met mijn emotie en me ernaar toekeren en het accepteren. Ik kan mijn emotie zien als een blad dat rustig langs een stroom voorbij drijft. Weten dat mijn negatieve emotie uiteindelijk voorbij zal gaan, stelt me in staat het te omarmen zonder te proberen te weerstaan aan wat ik op dat moment ervaar.
5. Het helpt mijn zoon.
Als ouder zijn we altijd op zoek naar iets om met onze kinderen te doen, en mindfulness is iets dat me helpt als ouder en helpt mijn zoon zijn gedachten en emoties te beheersen. Ik was ongeveer zes maanden aan het oefenen toen ik me realiseerde hoe nuttig het zou zijn voor mijn zoon om met mij te beginnen oefenen.
We waren op vakantie in Zuid-Spanje op bezoek bij mijn beste vriend. Op de laatste dag van de reis namen we mijn zoon mee naar de boulevard, die vol stond met alles waar hij van hield. Hij kon videospelletjes spelen in de speelhal, wat junkfood eten en tijd doorbrengen op het strand. Helaas had hij een erg slechte dag, die begon met een houdingprobleem en uitmondde in huilbuien.
Ik had van alles geprobeerd om hem op te vrolijken op deze laatste dag van onze vakantie, maar niets werkte. Ik dacht dat hij misschien honger had, dus we haalden eten. Mijn hoofd vertelde me dat hij ondankbaar was, wat mijn negatieve reacties kan triggeren. Ik dacht dat we te veel volwassen dingen deden, dus probeerden we de speelhal, maar dat werkte niet. Wat was er mis?
Hij was moe, maar dat besefte hij niet.
Mijn zoon was toen zeven jaar oud, en ik moet onthouden dat hij niet de kennis of ervaring heeft die ik heb.
Alles wat hij meemaakt, is nieuw voor hem, en het is niet alleen moeilijk voor hem om zijn gevoelens aan mij over te brengen, maar vaak weet hij zelfs niet wat hij voelt. Toen we eindelijk gingen zitten en een minuutje namen, legde hij uit dat hij extreem moe was en de vorige nacht niet had geslapen.
Zodra we terugkwamen van die reis, begon ik hem mindfulness te leren, en ik heb hem enorm zien veranderen in de afgelopen negen maanden. Hij kan zijn emoties veel eerder herkennen en heeft zijn eigen tools om zichzelf te kalmeren.
Hij realiseert zich wanneer hij zich zorgen maakt over de toekomst, en hij gebruikt zijn adem om terug te keren naar het moment. Hij houdt van liefdevolle/vriendelijkheidspraktijken en stuurt vriendelijke gedachten naar zijn kleine broertje, vrienden, familie en soms complete vreemden. Hij heeft zelfs een presentatie over mindfulness gedaan voor zijn project in de tweede klas!
Ik dacht dat ik gelukkig en tevreden was met het leven voordat, maar mijn leven is exponentieel beter geworden door mijn consistente beoefening. Elke dag leer ik meer over mezelf en over het leven.
Als ik ooit zou stoppen met leren van mijn ervaringen, zou ik waarschijnlijk met alles stoppen, maar mijn ervaringen en die van anderen laten me juist zien dat we elke dag moeten blijven groeien. Dus, of je nu in een dip zit in je oefening of denkt aan het proberen van mindfulness, blijf gewoon vooruitgaan richting verlichting.
Geraadpleegde bronnen:
