⚠️ Je zult een narcist nooit tijdig herkennen totdat het te laat is. ⚠️
Want de realiteit is dat narcisten extreem bedreven zijn in maskeren, charmeren en manipuleren. Ze creëren een web waarin hun slachtoffer verstrikt raakt voor hij of zij doorheeft wat er gaande is.
Pogingen om narcisten te ontmaskeren zijn zinloos. Je kunt wel lijstjes met waarschuwingssignalen bestuderen, maar een narcist zal deze altijd weten te omzeilen. Ze zijn intelligente waarnemers die precies weten hoe ze over moeten komen op anderen. Ze spelen constant een rol die hun dichter bij hun doelen zal brengen.
Het enige wat je kunt doen is heel voorzichtig zijn in nieuwe relaties
Ga niet te snel intimiteit en vertrouwen aan ❤️🩹. Kijk naar gedragspatronen in plaats van woorden. Wees je bewust van vleierij en bombardementen van liefde en aandacht. Geef iemand de tijd om het masker te laten vallen. Maar zelfs dat is geen garantie. Narcisten zijn erop getraind om hun façade staande te houden zolang als dat nodig is.
De pijnlijke realiteit
De pijnlijke realiteit is dat je een narcist pas herkent als je al verstrikt zit in diens web. Dan is het vaak te laat en ben je emotioneel afhankelijk (co-dependent). Dit artikel zou eigenlijk moeten heten: “Hoe je niet kunt voorkomen dat een narcist je in de val lokt.” Het spijt me als deze waarheid confronterend is. Maar ontkenning maakt het alleen erger. Wees gewaarschuwd – narcisten zijn ongrijpbaar tot het te laat is.
Alles wat wijdverspreid is onder mensen moet ergens in de evolutie bestaansrecht hebben verkregen
Hier is wat ik altijd aanhaal als voorbeeld van evolutionaire psychologie: Alles wat wijdverspreid is onder homo sapiens ergens in de evolutie met goede redenen heeft moeten bestaan. Dus, laten we eens kijken. Als ik je zou kunnen vertellen hoe je een narcist kan herkennen zodra je er een ontmoet, dan zouden deze persoonlijkheidsstoornissen gewoonweg niet meer in de samenleving voorkomen.
Laat me dat nog een keer herhalen:
Als je iemands persoonlijkheidsstoornis bij de eerste ontmoeting zou kunnen herkennen, zouden deze stoornissen uiteindelijk vanzelf uit de samenleving verdwijnen.
Waarom zou evolutie selecteren in het voordeel van narcisten?
Stel je een prehistorische samenleving voor van jager-verzamelaars, verdeeld in stammen van ongeveer 150 leden. Dit was de maximale grootte van een hechte sociale groep – grotere aantallen werden toentertijd onhanteerbaar.
De stammen wedijverden om schaarse grondstoffen en jachtgebieden. Dit zorgde voor voortdurende conflicten en zelfs gewapende aanvallen om elkaars bronnen te roven. De groep die het meest koelbloedig en meedogenloos kon doden en stelen, had een evolutionair voordeel.
Binnen de stammen was er daarom een noodzaak aan enkele leden met een gebrek aan empathie, gewetenswroeging en impulscontrole. Zij konden zonder aarzeling de vijandige stam infiltreren om te moorden en te plunderen. Deze genadeloze “nachtwakers” beschermden hun eigen stam en waren essentieel voor overleving.
Waarom worden sociopaten gemakkelijk leiders?
Ze hebben dus door de geschiedenis heen altijd al bestaan. Lees over Kaïn en Abel, lees over Genghis Khan, lees over Adolf Hitler, lees over Jozef Stalin. Deze mensen waren niet nieuw. Ze kwamen niet uit het niets. Jozef Stalin was niet de leider van Rusland en was toevallig ook een narcist, hij werd de leider van Rusland OMDAT hij een narcist was.
De overmatige charme, het pathologische liegen en het vermogen om grote aantallen mensen te overtuigen zijn eigenschappen die aantrekkelijk zijn en gewaardeerd worden. Maar we moeten niet vergeten dat ze deze eigenschappen gebruiken om mensen voor zich te winnen.
Lees ook: Narcistische Leiders: De Ongelooflijke Voordelen, de Onvermijdelijke Nadelen – Michael Maccoby
Kwaliteiten die wenselijk maar gevaarlijk zijn
Dus er zijn kwaliteiten aan hen die zeer wenselijk zijn, maar we moeten begrijpen hoe krachtig die invloed kan zijn en niet onszelf bekritiseren als we voor de gek worden gehouden. Niemand meldt zich vrijwillig aan voor een relatie met een narcist.
We moeten niet zo arrogant zijn om te denken dat we altijd het verschil kunnen zien. Als het zo makkelijk was om sociopaten te identificeren, zouden ze door natuurlijke selectie uit de samenleving zijn verwijderd. Maar dat is niet gebeurd. Alles wat zo wijdverbreid is onder de samenleving van homo sapiens moet ergens in de evolutie bestaan, en dat is de reden waarom deze individuen nog steeds bestaan.
En niet alleen bestaan ze, ze worden leiders, bewakers, politiecommissarissen, artsen, verpleegkundigen en nog veel meer.
Hogere percentages persoonlijkheidsstoornissen in grote steden
In deze steden lijkt het percentage mensen met persoonlijkheidsstoornissen hoger te zijn dan het landelijk gemiddelde, dat varieert tussen 4,2% en 3,3%. In steden als Amsterdam kan dit percentage zelfs oplopen tot 7, 8 of zelfs 9%. Dit klinkt misschien bizar, bijna één op de tien mensen, maar als ik terugdenk aan de niet-empathische mensen die zelf ik in deze stad heb ontmoet, lijkt dat wel te kloppen.
Aantrekkelijke en getalenteerde mensen blijven vaak onopgemerkt
Ik geloof bijvoorbeeld ook dat aantrekkelijke mensen, mensen met status of speciale talenten, soms onopgemerkt blijven als ze persoonlijkheidsstoornissen hebben. In tegenstelling tot gewone mensen worden ze niet gecorrigeerd of geïdentificeerd omdat hun uiterlijk of talent hen beschermt.
Marilyn Monroe is een goed voorbeeld. Ze had een gediagnosticeerde psychische stoornis, maar haar uitzonderlijke schoonheid heeft haar carrière niet belemmerd. Dit maakt het allemaal nog verontrustender. Als je een gewone persoon bent met een persoonlijkheidsstoornis, loop je het risico te worden ontdekt, maar als je buitengewoon aantrekkelijk bent, een beroemdheid bent of een uitzonderlijk talent hebt, kun je vrijwel ongestoord je gang gaan en doorgaan met je leven.
Als je denkt aan bepaalde beroepen, zoals model of professionele atleet, begrijp je waarom deze mensen mogelijk niet worden gestopt of gecorrigeerd vanwege hun persoonlijkheidsstoornissen. Dit is iets waar ik persoonlijk op heb gelet, en het kan verklaren waarom sommige van deze individuen zo ver komen in het leven.
Het waanidee van tijdige herkenning
Sommige mensen hebben het waanidee dat zij een narcist tijdig zouden herkennen. Ze denken dat ze de tekenen kunnen zien en weten wat ze moeten doen. Maar in werkelijkheid zijn narcisten juist supergoed in het verbergen van hun stoornis. Ze hebben vaak een masker opgezet en kunnen heel charmant en innemend overkomen. Ze weten precies wat ze moeten zeggen en hoe ze zich moeten gedragen om mensen voor zich te winnen.
En ja, de mensen die naïef en hoogmoedig roepen: dat gebeurt mij niet want ik heb mensenkennis die lopen juist met open ogen in de val van de narcist. En ik realiseer me dat ik de laatste zin twee woorden (hoogmoedig en val) heb gebruikt die een oud-Hollands gezegde zitten:
Hoogmoed komt voor de val..
Goede looks en succes
Vooral als een narcist of psychopaat ook nog eens goede looks heeft, is de kans nog groter dat hij of zij altijd onopgemerkt en succesvol zal blijven. Het aantrekkelijke uiterlijk zorgt ervoor dat mensen nog sneller voor hen vallen en minder kritisch zijn. Ook in het bedrijfsleven kunnen ze hierdoor sneller carrière maken. Uiterlijke schijn en charisma gaan nog altijd veel te vaak boven innerlijke kwaliteiten.
Wees waakzaam
Het is dus belangrijk om waakzaam te blijven, zeker bij mensen die er (te) mooi uitzien om waar te zijn. Vertrouw niet alleen op de eerste indruk, maar kijk ook naar gedragspatronen en hoe iemand zich op lange termijn gedraagt. Laat je niet meeslepen door charmes of mooie woorden, maar focus op daden. Alleen zo kun je wellicht voorkomen dat je in de greep raakt van een persoonlijkheidsstoornis. Wees kritisch, hoe knap iemand ook lijkt te zijn.
Conclusie
Zie je, als je een buitengewoon aantrekkelijke vrouw bent of een buitengewoon aantrekkelijke man bent, kun je echt ver komen als je een persoonlijkheidsstoornis hebt. Het is een angstaanjagend idee omdat mensen met deze stoornissen vaak onopgemerkt blijven vanwege hun uiterlijke aantrekkingskracht of uitzonderlijke talenten.
Geraadpleegde bronnen:
