Ontvang je gratis exemplaar van Wie Ben Jij? en krijg inzichten en updates die je helpen bij je persoonlijke groei.
"Antwoorden op de belangrijkste vraag die je jezelf kunt stellen, vanuit een spiritueel filosofisch perspectief."
Ben je benieuwd hoe verwachtingen je prestaties kunnen beïnvloeden? Het Pygmalion-effect onthult de verrassende kracht van positieve verwachtingen. Lees verder en ontdek hoe dit psychologische fenomeen jou en anderen kan helpen om te excelleren in alles wat je doet, thuis en op je werk.
Hoe kunnen de verwachtingen van anderen jouw gedrag sturen? Wat is de impact van positieve bekrachtiging? En hoe kun je dit effect zelf inzetten? Ontdek de antwoorden in dit artikel!
Alvast 5 van de belangrijkste punten
- De oorsprong van het Pygmalion-effect: Leer over de mythe en het onderzoek.
- Hoe verwachtingen prestaties beïnvloeden: Ontdek de vier cruciale stadia.
- Praktijkvoorbeelden: Zie hoe het effect werkt in het dagelijks leven.
- Zelf het Pygmalion-effect toepassen: Leer hoe je positieve verandering kunt stimuleren.
- Belangrijke valkuilen: Vermijd de negatieve gevolgen van lage verwachtingen.
De Geschiedenis Achter het Effect
Robert Rosenthal ontdekte het Pygmalion-effect in een baanbrekende studie in 1964. In hun boek ‘Pygmalion in de Klas‘ introduceerden Rosenthal en zijn collega Lenore Jacobson het concept. Ze baseerden zich op de Griekse mythe van Pygmalion in ‘Metamorfosen‘ van Ovidius (Rosenthal & Jacobson, 1968).
Pygmalion was een beeldhouwer uit Cyprus. Hij werd verliefd op een ivoren beeld van een vrouw dat hij had gemaakt (Ovidius, 2008).
Het Verhaal van Pygmalion
Hij was gegrepen door de schoonheid van het standbeeld. Daarom smeekte hij de goden om een vrouw die op haar leek. De goden willigden zijn verzoek in. Het standbeeld kwam vervolgens tot leven.
Eeuwen later zou het toneelstuk Pygmalion van George Bernard Shaw dit punt ook overbrengen. Hierin legt Liza uit: “Het verschil tussen een dame en een bloemenmeisje is niet hoe ze zich gedraagt, maar hoe ze behandeld wordt” (Shaw, 1912).
Het Pygmalion-effect in de Praktijk
Ze wijst er verder op: “Ik zal altijd een bloemenmeisje voor Professor Higgins blijven. Hij behandelt me immers altijd als een bloemenmeisje. Ik weet dat ik een dame voor jou kan zijn, omdat je me altijd als een dame behandelt” (Shaw, 1912).
De verwachtingen van anderen kunnen dus een grote invloed hebben op wie je bent en wat je bereikt. Het is een subtiel, maar krachtig mechanisme.
Verklarende woordenlijst
- Pygmalion-effect: Het fenomeen waarbij hoge verwachtingen leiden tot betere prestaties.
- Self-fulfilling prophecy: Een voorspelling die zichzelf waarmaakt doordat men zich ernaar gaat gedragen.
- Etiketteringseffect: De gevolgen van het geven van een etiket aan een persoon of groep.
- Intellectuele uitblinker: Een leerling met een hoog potentieel.
- Verkoopagent: Iemand die producten of diensten verkoopt.
Het Experiment rondom het Pygmalion-effect
De Opzet van het Experiment
Robert Rosenthal geloofde dat verwachtingen self-fulfilling prophecies kunnen veroorzaken. Ze kunnen namelijk leiden tot betere prestaties.
Hij koos een basisschool in Californië voor zijn studie. Hij nam bij elke leerling een IQ-test af (Rosenthal & Jacobson, 1968).
De Resultaten van het Onderzoek
De onderzoekers selecteerden willekeurig een groep kinderen. Ze deelden de leraren mee dat dit kinderen waren met een hoog potentieel.
Na de test kregen de leraren de namen van de ‘intellectuele uitblinkers‘. Er werden echter geen scores bekendgemaakt. Aan het einde van het schooljaar maakten alle leerlingen de test opnieuw. De algemene scores waren gestegen, maar de ‘intellectuele uitblinkers‘ waren er het meest op vooruitgegaan.
De Conclusie van Rosenthal
Dit leek erop te wijzen dat de verwachtingen van de leraren een rol speelden bij de resultaten van de leerlingen. Dit gold vooral voor de jongste leerlingen. De leraren hadden meer aandacht besteed aan de ‘intellectuele uitblinkers‘.
De leraren behandelden deze leerlingen anders, bijvoorbeeld door diepgaande feedback te geven. Rosenthal concludeerde dat zelfs houding en stemming van de leraren van invloed konden zijn op deze leerlingen.
Kanttekeningen bij het Experiment
Het is belangrijk op te merken dat dit experiment nadelen had. De betrouwbaarheid van IQ-tests is in twijfel getrokken. Sommige mensen zijn bovendien gevoeliger voor de gevolgen van labeling dan anderen.
Individualistische personen geven misschien niet veel om wat anderen van hen denken. De poging om de leeromgeving kunstmatig te beheersen had de resultaten kunnen beïnvloeden.
Hoe het Pygmalion-effect Werkt
De Vier Stadia van het Effect
Het Pygmalion-effect lijkt op een self-fulfilling prophecy. Het verloopt in vier stadia:
- De overtuigingen van anderen over jou vormen hun gedrag jegens jou.
- Hun gedrag jegens jou beïnvloedt jouw overtuigingen over jezelf.
- Deze overtuigingen hebben invloed op jouw acties jegens anderen.
- Jouw acties jegens anderen beïnvloeden hun overtuigingen over jou. Zo kom je terug bij de beginfase.
De Kern van het Effect
Een belangrijk idee van het Pygmalion-effect is dat de verwachtingen van anderen jouw gedrag kunnen beïnvloeden.
Lage verwachtingen kunnen leiden tot slechte prestaties. Optimistische verwachtingen verbeteren de prestaties waarschijnlijk. Oftewel, hoge bomen vangen veel wind, maar ze staan wel stevig.
Voorbeelden van het Pygmalion-effect
Praktijkvoorbeelden in het Dagelijks Leven
Het dagelijks leven kent veel voorbeelden van het Pygmalion-effect. De manager van een verzekeringskantoor kan bijvoorbeeld verkoopagenten categoriseren op basis van eerdere prestaties.
Ze kan ze bestempelen als uitstekend, gemiddeld en ondergemiddeld. Elke groep krijgt dan verschillende doelen.
De Impact van Labels
De uitstekende groep krijgt meer zelfvertrouwen en een grotere uitdaging. Dit beïnvloedt hun gedrag.
Ze streven ernaar hun productiviteit te verbeteren en bedenken innovatieve methoden. Succes versterkt het label ‘uitstekend’.
Het Resultaat van Verwachtingen
De optimistische verwachtingen zorgen voor een opwaartse spiraal. Dit bevordert hoge prestaties. Het is maar net wat je zaait, zal je oogsten.
De groep met lagere doelen heeft minder prikkels om te presteren. De meeste van deze gemiddelde en ondergemiddelde verkoopagenten zullen waarschijnlijk middelmatige resultaten opleveren. Dit is geen verrassing gebleken.
Hoe het Pygmalion-effect te Gebruiken
Het Benutten van de Kracht van Verwachtingen
De verwachtingen van leidinggevenden kunnen de prestaties van hun ondergeschikten beïnvloeden. Dit geldt in het bedrijfsleven, maar ook op het slagveld.
Het is nuttig om manieren te vinden om dit effect te gebruiken. Zo kan het werk van mensen die beïnvloed kunnen worden, worden geoptimaliseerd. Hieronder volgen enkele manieren om dit effect te gebruiken:
1. Bewustzijn Cultiveren
Voordat je acties verandert, is het belangrijk om te weten hoe ze anderen kunnen beïnvloeden. Je moet je bewust zijn van hoe je woorden en lichaamstaal boodschappen overbrengen aan ondergeschikten.
Het is belangrijk om te weten hoe ontvankelijk mensen zijn en hoe ze dezelfde boodschap interpreteren. Dit kan een leider helpen. Oftewel, je moet de mensen kennen.
2. Sterke en Zwakke Punten Identificeren
Het prijzen van goed gedrag is een stimulans om zo door te gaan. Dit geldt vooral voor mensen die hun leidinggevenden willen plezieren.
Het is ook belangrijk om zwakke punten te herkennen en plannen te maken voor verbetering. Dit moet op een manier gebeuren die vertrouwen uitstraalt.
3. Uitdagingen Stellen
Wanneer verbetering nodig is, kan kritische feedback en het benadrukken van iemands potentieel helpen om positieve verandering te bewerkstelligen. Oftewel, een goed begin is het halve werk.
Het stellen van hoge, maar realistische doelen kan de verwachting scheppen dat mensen deze kunnen halen.
De training van Olympische atleten en speciale eenheden laat zien dat moeilijke doelen tot betere prestaties leiden. Hoge verwachtingen zorgen voor cruciale gedragsveranderingen. Oftewel, wie niet waagt, die niet wint.
Geraadpleegde bronnen:
- Boeklink: Pygmalion in the classroom – Published: September 1968 https://link.springer.com/article/10.1007/bf02322211
- Mitchell, T. R., & Daniels, D. (2003) – Observaties en commentaar op recente motivatieonderzoeken.
- Raudenbush, S. W. (1984) – Onderzoek naar het effect van leerkrachtverwachtingen op IQ van leerlingen.
- Rosenthal, R., & Babad, E. Y. (1985) – Pygmalion-effect in de sportzaal en onderwijsomgeving.
- Rosenthal, R., & Jacobson, L. (1968) – Klassiek onderzoek over verwachtingseffecten in de klas.
- Rosenthal, R., & Rubin, D. B. (1978) – Overzicht van 345 studies over interpersoonlijke verwachtingseffecten.
- Shaw, George Bernard (1912) – Volledige tekst van het toneelstuk “Pygmalion” via Project Gutenberg.
Ook lezen:
Veelgestelde vragen
Wat is het Pygmalion effect?
Het Pygmalion effect is een psychologisch fenomeen. Het beschrijft hoe de verwachtingen van anderen onze prestaties beïnvloeden.
Hoe werkt het Pygmalion effect in de praktijk?
Als iemand hoge verwachtingen van je heeft, ga je vaak beter presteren. Dit komt doordat je je meer gewaardeerd voelt en harder je best doet.
Kan het Pygmalion effect ook negatief werken?
Ja, lage verwachtingen kunnen leiden tot slechtere prestaties. Dit staat bekend als het Golem-effect.
Waar komt de term Pygmalion effect vandaan?
De term komt uit de Griekse mythologie. Pygmalion was een beeldhouwer die verliefd werd op zijn eigen creatie.
Hoe kan ik het Pygmalion effect zelf toepassen?
Door positieve verwachtingen te uiten naar anderen. Dit kan hun zelfvertrouwen vergroten en hen stimuleren om beter te presteren.
