Vijgenjam, de smaak van de zomer op een boterham. Maar hoe maak je de perfecte confiture?
Ik leerde het door de raad van een Française te volgen en de fouten te corrigeren tot ik de verrukkelijke smaak van rijpe vijgen in een pot kon bewaren.
Van het zoeken naar de beste vijgen tot het uitproberen van unieke recepten, mijn avontuur in het maken van vijgenjam zorgde voor een onvergetelijke ervaring in Zuid-Frankrijk.
Ooit langs een vijgenboom vol rijpe vruchten gelopen? Die geur geroken en dat gegons van duizenden insecten gehoord?
De vijgen aan de struik die tegen ons huis groeit, bereiken dat stadium nooit; ondanks de zuidgevel krijgen ze niet genoeg warmte.
Geurende vijgen ken ik uit Zuid-Frankrijk. Toen ik in een nazomer in het huis van vrienden daar was en de takken van de vijgenbomen doorbogen onder het gewicht van de rijpe vruchten, besloot ik dat het hét moment was om vijgenjam te maken.
Wat kun je dan beter doen dan advies vragen aan een Française? De vrouw van de aannemer in het stadje, van wie ik weet dat ze altijd aan het koken is, deelt haar kennis op dit punt desgevraagd hartelijk.
Gewoon op straat word ik uitvoerig gebrieft over hoeveelheden, verhoudingen met suiker en citroen, over kooktijd. Gesteund door haar praktijkervaring ga ik vol zelfvertrouwen aan de slag.
s Avonds prijken welgeteld eenendertig potten vijgenjam op het aanrecht; voldaan ga ik slapen. De volgende ochtend brengt de vrouw van de aannemer me een pot door haarzelf gemaakte vijgenjam waarmee mijn vers gemaakte voorraad wordt vergeleken.
Dat mijn jam lichter van kleur is dan de hare “c’est pas grave” kan ze wel door de vingers zien omdat er ook appels in verwerkt zijn. Maar ernstiger is dat mijn jam niet dik genoeg is, waardoor de confiture volgens haar aan vroegtijdig bederf onderhevig is.
Heb ik wel genoeg suiker gebruikt? Zij laat de schillen van citroenen meekoken: heb ik dat ook gedaan? Beleefd maar beslist wordt het resultaat van mijn werk afgekeurd!
Het idee dat ik een wintervoorraad vijgenjam in het huis van mijn vrienden achterlaat die bedorven is voor zij ervan kunnen proeven, doet me besluiten om in de plaatselijke épicerie nog een paar pakken suiker te halen. En een paar extra citroenen. Alle eenendertig potten worden open gemaakt en in de koperen confiturenpan onderworpen aan een tweede proces van indikken.
Uiteindelijk vul ik precies zevenentwintig potten, inderdaad van een aanmerkelijk vastere substantie. En verrukkelijk van smaak, hoor ik over potten die vrienden uit die voorraad cadeau gekregen hebben, compleet met de bovenstaande jeuïge geschiedenis.
In Zuid-Frankrijk heb ik de smaak van verse rijpe vijgen leren waarderen. je vindt ze hangend over schuttingen, langs sloten en in afscheidingen van weilanden, vaak op plekken waarvan niet duidelijk is wie er de eigenaar van is.
Niemand die je dan verwijtend aan kijkt als je er een paar van plukt. Ik heb in die weken zelfs een gulle schenker gekend, de mevrouw van het huis in de bocht. “Prenez les figues, s’il vous plait”, nodigde ze me uit, wijzend op de takken vol rijpe vijgen die over de sloot reikten.
Zo uit de hand smaken ze verrukkelijk. Maar verse vijgen lenen zich ook voor een zomers dessert. Laat twee eetlepels acieto balsamic en twee eetlepels droge sherry met twee muntblaadjes.
Twee blaadjes citroenmelisse, een stukje citroenschil en een druppel tabasco inkoken.
Schik in de lengte gehalveerde verse vijgen op een passend bord en giet een half theelepeltje van het afgekoelde stroopje over iedere halve vijg.
Bestrooi ze met geroosterde, geschaafde amandelen. De witte Assisi Grechetto 2000 is een bijzondere begeleider (Sauter, ca 6). Tekst: Gerry Herbst / Bron Arts & Auto 16-2001
Vijgenjam zelf maken:
Om vijgenjam te maken heb je het volgende nodig:
Ingrediënten:
- 1 kg vijgen
- 750 gram suiker
- 1 citroen
- 1 eetlepel appelazijn
Bereidingswijze:
- Was de vijgen en snijd ze in kleine stukjes.
- Voeg de suiker toe aan de vijgen en meng het goed. Laat het mengsel minstens een uur staan zodat de suiker kan oplossen en de vijgen hun vocht afgeven.
- Voeg het sap van een citroen en de appelazijn toe aan het vijgenmengsel. Dit zorgt ervoor dat de jam niet gaat schimmelen.
- Verwarm een grote pan op middelhoog vuur en voeg het vijgenmengsel toe. Breng het aan de kook en laat het op laag vuur zachtjes pruttelen totdat het voldoende dik is geworden. Dit duurt ongeveer 30-45 minuten.
- Haal de pan van het vuur en laat de jam afkoelen. Giet de jam in schone, droge potten en sluit de potten goed af. Bewaar de jam op een koele, droge plek.
Tip: om te testen of de jam klaar is, kun je een kleine hoeveelheid op een koud bord doen. Als de jam opstijft en niet meer vloeibaar is, is de jam klaar. Als de jam nog te vloeibaar is, kun je het nog wat langer laten koken.
Veelgestelde Vragen
Hoe maak je vijgenjam dik genoeg?
Om vijgenjam dik genoeg te maken, gebruik voldoende suiker en citroenschillen. Laat de jam lang genoeg koken en controleer de dikte door een kleine hoeveelheid op een koud bord te testen.
Waarom moet je appelazijn toevoegen aan vijgenjam?
Appelazijn helpt de pH-waarde van de jam te verlagen, wat schimmelvorming voorkomt en de houdbaarheid verlengt. Het geeft ook een lichte zuurgraad die de smaak kan verbeteren.
Hoe lang moet je vijgenjam koken?
Vijgenjam moet ongeveer 30-45 minuten op laag vuur pruttelen totdat het voldoende dik is. De kooktijd kan variëren afhankelijk van de rijpheid van de vijgen en de gewenste consistentie.
Wat zijn de beste vijgen om te gebruiken voor jam?
Gebruik rijpe, zoete vijgen voor de beste smaak. Verse vijgen van een vijgenboom of lokale markt zijn ideaal. Vermijd overrijpe of beschadigde vijgen.
Hoe bewaar je zelfgemaakte vijgenjam?
Bewaar de vijgenjam in schone, droge potten met goed sluitende deksels. Bewaar de potten op een koele, droge plek. Voor langere houdbaarheid kun je de potten steriliseren en de jam in de koelkast bewaren.
